Lệch hàm là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục tại nhà

Lệch hàm là tình trạng mất cân đối xương hàm mà nhiều người gặp phải. Tình trạng này không chỉ gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng tới chức năng ăn nhai mà còn tiềm ẩn một vài bệnh lý khác. Hiểu rõ về lệch hàm sẽ giúp bạn tìm ra cách khắc phục hiệu quả và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Lệch hàm là gì?

Lệch hàm, hay còn gọi là khớp hàm lệch, là tình trạng xương quai hàm bị lệch quá mức về một bên. Cụ thể là lệch quá mức về bên phải hoặc bên trái, hay lệch quá mức về đằng trước hoặc đằng sau. Lệch hàm khiến tương quan môi trên - môi dưới cũng như tổng thể gương mặt bị mất cân đối, ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Hai trường hợp lệch hàm phổ biến bao gồm:

• Lệch hàm trái - phải: Tình trạng viền xương hàm bị lệch sang một trong hai bên, khiến khuôn mặt một bên hóp, một bên lồi, hoặc gây ra tình trạng méo miệng.
• Lệch hàm trên - dưới: Tình trạng hàm trên chìa ra ngoài quá mức so với hàm dưới (răng hô, vẩu), hoặc hàm dưới thụt vào quá mức so với hàm trên (răng móm).

Lệch hàm có dấu hiệu nhận biết nào?

Người bị lệch hàm sẽ có những dấu hiệu sau:

• Khi nhìn vào tổng thể gương mặt, sẽ thấy hàm dưới hoặc hàm trên lệch sang một bên (đối với trường hợp lệch hàm trái - phải), hoặc sẽ thấy hàm trên đưa ra phía trước hoặc hàm dưới thụt về phía sau gây ra hô, móm (đối với trường hợp lệch hàm trên - dưới).
• Gặp khó khăn trong việc cử động hàm, đặc biệt là trong các hoạt động như mở đóng miệng, cắn hoặc nhai thức ăn.
• Cảm thấy đau ở mặt, hàm, phía trước tai và vùng thái dương hàm. Mức độ đau sẽ tăng dần khi cử động miệng.
• Gặp bất tiện khi phát âm, mỉm cười dẫn đến ảnh hưởng trong việc giao tiếp.

Nguyên nhân dẫn đến lệch khớp hàm

Có 6 nguyên nhân chính dẫn đến việc lệch khớp hàm. Cụ thể như sau.

• Lệch hàm bẩm sinh: Các bất thường về sự phát triển xương hàm có thể đến từ yếu tố di truyền trong gia đình. Cụ thể liên quan đến cấu trúc xương, môi, má…
• Thói quen xấu: Cụ thể ở đây là nghiến răng, đẩy lưỡi, chống cằm một bên, nhai thức ăn một bên… Điều này dẫn đến việc xương hàm phát triển không đồng đều, một bên bị phát triển quá mức so với bên còn lại. Theo thời gian sẽ dẫn đến tình trạng lệch hàm.
• Chấn thương: Nếu xương hàm chịu va đập mạnh từ các hoạt động như té ngã, tai nạn hoặc chơi thể thao… thì xương hàm sẽ bị gãy, nứt, lệch…
• Sai lệch răng: Răng mọc không đúng vị trí, mọc lộn xộn… có thể điều hướng cho xương hàm phát triển lệch lạc.
• Sự cố phẫu thuật xương hàm: Các dạng phẫu thuật như độn cằm, gọt cằm… có liên quan đến kỹ thuật cắt ghép xương hàm. Đây là một kỹ thuật khó và sẽ dễ xảy ra biến chứng nếu thực hiện sai kỹ thuật. Khi đó xương hàm sẽ bị lệch và khó có thể khôi phục về hình dáng ban đầu.
• Xương hàm phát triển bất thường: Đây là tình trạng bất thường trong sự phát triển của một bên hoặc cả hai bên xương hàm. Trường hợp thứ nhất là một bên phát triển bình thường và một bên kém phát triển hoặc phát triển quá mức. Trường hợp thứ hai là cả hai bên đều phát triển không đồng đều.

Lệch hàm có nguy hiểm gì không?

Tình trạng hàm lệch sẽ nặng dần theo thời gian. Do đó bạn nên lên kế hoạch điều trị càng sớm càng tốt. Nếu để lâu, người bị lệch hàm sẽ phải đối mặt với biến chứng về thẩm mỹ cũng như bệnh lý khác.

Gây mất thẩm mỹ nghiêm trọng

Lệch hàm nếu không điều trị, để lâu sẽ khiến gương mặt càng ngày càng lệch và mất cân đối. Gương mặt bị biến dạng sẽ khiến bạn bị mất tự tin trong cuộc sống.

Suy giảm chức năng ăn nhai

Lệch hàm gây sai lệch khớp cắn. Người bị lệch hàm thường cảm thấy cộm, cấn, bị cản trở và vướng víu khi ăn nhai. Theo thời gian, chức năng ăn nhai của toàn bộ hàm bị suy giảm, dẫn đến chán ăn.

Đau khớp thái dương hàm

Khớp thái dương hàm và khớp hàm có liên quan mật thiết đến nhau. Xương hàm bị lệch, dù là hàm trên hay hàm dưới đều gia tăng áp lực lên khớp thái dương hàm. Lúc này, bạn sẽ bị rối loạn khớp thái dương hàm với các triệu chứng đau khớp, đau đầu kéo dài. Để lâu thì bệnh sẽ tiến triển thành viêm khớp thái dương hàm khiến việc mở miệng trở nên khó khăn hơn.

Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về răng

Lệch hàm gây ảnh hưởng đến vị trí răng và tạo lực tác động không đồng đều lên răng. Nếu khu vực răng chịu lực tác động quá lớn, men răng sẽ bị mài mòn tạo cơ hội cho vi khuẩn gây sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu xâm nhập. Nếu khu vực răng không chịu nhiều lực, ít vận động thì tổ chức của răng cũng yếu hơn, khả năng chống chịu trước các bệnh nhiễm trùng răng miệng sẽ thấp hơn.

Ngoài ra, vị trí răng bị ảnh hưởng sẽ khiến một vài khu vực trở nên khó vệ sinh hơn, từ đó tăng nguy cơ nhiễm bệnh lý nha khoa.

Tăng nguy cơ mắc bệnh dạ dày

Đây là hậu quả của việc suy giảm chức năng ăn nhai. Thức ăn không được nghiền nát đúng cách đi vào dạ dày sẽ gây rối loạn tiêu hóa và đường ruột.

Nói ngọng

Lệch hàm ảnh hưởng đến việc mở khẩu hình miệng chính xác, đồng thời ảnh hưởng tới sự nhịp nhàng của môi, răng và lưỡi. Do đó, người bị lệch hàm thường phát hâm không chính xác, thiếu sự rõ ràng và nặng nhất là bị nói ngọng.

Cách chỉnh lệch hàm tại nhà

Các phương pháp chỉnh lệch hàm tại nhà thường chú trọng vào việc điều chỉnh các thói quen xấu nhằm giữ cho xương hàm phát triển bình thường. Cụ thể:

• Hạn chế các thói quen xấu như nhai thức ăn một bên, chống cằm một bên, đẩy lưỡi… Đối với người có thói quen nghiến răng không kiểm soát lúc ngủ thì cần đeo máng chống nghiến. Đối với trẻ nhỏ không ý thức được thói quen xấu, cha mẹ cần hỗ trợ trẻ trong quá trình thực hiện.
• Đi khám nha sĩ định kỳ: Việc này giúp bác sĩ dự đoán được sự phát triển cũng như hướng di chuyển của răng và hàm. Từ đó, giúp bạn lên kế hoạch điều chỉnh sớm.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Những phương pháp chữa tại nhà chỉ có tác dụng ngăn chặn tình trạng lệch của xương hàm để không trầm trọng hơn. Để khắc phục triệt để tình trạng lệch hàm, bạn cần đi gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Một số phương pháp để chữa lệch hàm gồm những cách sau.

• Phẫu thuật hàm: Phương pháp này được dùng để khắc phục những trường hợp bị lệch hàm do bẩm sinh, do sai lệch về xương. Bác sĩ sẽ phẫu thuật cắt xương hoặc ghép xương, đồng thời đưa xương hàm về đúng vị trí nhằm đảm bảo sự cân đối. Đây là phương pháp giúp khắc phục triệt để tình trạng lệch hàm và đem lại vẻ ngoài cân đối. Phẫu thuật hàm là phương pháp rất khó cùng nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm rất cao. Do đó, bạn cần thực hiện ở cơ sở nha khoa uy tín.
• Niềng răng: Phương pháp này mang lại hiệu quả tốt nhất đối với các trường hợp lệch hàm do sai lệch vị trí răng. Bác sĩ sẽ dùng khí cụ chỉnh nha như dây cung, mắc cài hoặc khay niềng trong suốt nhằm kéo các răng về đúng vị trí trên cung hàm. Từ đó sửa chữa tình trạng sai lệch răng, sai lệch khớp cắn và lệch hàm. Phương pháp này an toàn, chi phí phù hợp và đảm bảo sự hài hòa của răng miệng. Nhược điểm là bạn sẽ cần đầu tư nhiều thời gian cũng như tuân thủ chặt chẽ các yêu cầu về ăn uống và vệ sinh răng miệng.

Ngoài ra, trong một vài trường hợp, bác sĩ sẽ kết hợp cả 2 phương pháp trên để điều trị nhằm tạo ra hiệu quả cao nhất.

Nha khoa Sing là chuỗi phòng khám nha khoa lớn nhất Hà Nội đã điều trị thành công các ca lệch hàm do sai lệch răng - khớp cắn. Đến với Nha khoa Sing, bạn sẽ được khám và tư vấn bởi các bác sĩ có hơn 30 năm kinh nghiệm với thành tựu phục hình thành công hàng ngàn ca chỉnh nha mỗi năm. Ngoài ra, chúng tôi còn đầu tư những trang thiết bị hiện đại nhất thế giới để tỉ lệ thành công của các ca niềng răng như công nghệ dự đoán kết quả niềng răng Scan Itero, công nghệ chẩn đoán và lên phác đồ điều trị niềng răng CT Conebeam 3D…

Để khắc phục triệt để tình trạng lệch hàm, bạn vui lòng đặt lịch tư vấn với Nha khoa Sing. Chúng tôi sẽ sắp xếp thời gian cho bạn gặp bác sĩ chuyên khoa sớm nhất!

ĐẶT LỊCH TƯ VẤN VÀ CHỤP XQUANG MIỄN PHÍ TẠI ĐÂY!